Văn hoá nói chung và văn hoá doanh nghiệp nói riêng là thứ tài sản vô hình nhưng lại mang tính quyết định đến thành bại của mỗi cá nhân tổ chức. Cứ thử hình dung câu nói “đồ vô văn hoá” hay “vô tổ chức” nó nặng nề, đầy trách móc  thế nào thì ta lại thấy mức độ quan trọng của nó!

Ở đây la sẽ lạm bàn về Văn Hoá doanh nghiệp. Có thể nói vắn tắt Văn hóa doanh nghiệp là hệ thống các giá trị, niềm tin, nguyên tắc và quy tắc hành vi mà một tổ chức áp dụng và thực hiện trong quá trình hoạt động kinh doanh. Văn hóa doanh nghiệp ảnh hưởng sâu sắc đến cách nhân viên làm việc, tương tác với nhau và với khách hàng, cũng như đến hiệu quả và sự thành công lâu dài của doanh nghiệp.

Một số yếu tố cơ bản của văn hóa doanh nghiệp bao gồm:

1. Giá trị cốt lõi: Đây là những nguyên tắc cơ bản mà doanh nghiệp luôn giữ vững và xem là nền tảng cho mọi hoạt động. Ví dụ, sự trung thực, sáng tạo, và tôn trọng khách hàng.

2. Tầm nhìn và sứ mệnh: Tầm nhìn là mục tiêu dài hạn mà doanh nghiệp muốn đạt được, trong khi sứ mệnh là mục đích cơ bản mà doanh nghiệp tồn tại để thực hiện. Hai yếu tố này giúp định hướng hành vi và quyết định của nhân viên.

3. Phong cách lãnh đạo: Cách thức mà lãnh đạo doanh nghiệp điều hành và giao tiếp với nhân viên cũng là một phần quan trọng của văn hóa doanh nghiệp. Một phong cách lãnh đạo cởi mở và khuyến khích sự sáng tạo sẽ tạo ra một môi trường làm việc tích cực và hiệu quả.

4. Quy tắc ứng xử: Đây là những quy định và hướng dẫn cụ thể về cách nhân viên nên hành xử trong môi trường làm việc, bao gồm cách giao tiếp, xử lý xung đột, và tương tác với khách hàng.
5. Lễ nghi và truyền thống: Những hoạt động, sự kiện hoặc nghi thức mà doanh nghiệp tổ chức thường xuyên cũng góp phần hình thành văn hóa doanh nghiệp, ví dụ như các buổi họp mặt, lễ kỷ niệm hoặc các chương trình đào tạo định kỳ.
6. Môi trường làm việc: Cách bố trí văn phòng, các chính sách phúc lợi, và sự chăm sóc đối với sức khỏe và hạnh phúc của nhân viên đều phản ánh văn hóa của doanh nghiệp.

Chúng ta sẽ dành thời gian đi sâu vào mục 4- Quy tác ứng xử. Để xây dựng được văn hoá doanh nghiệp thì từng mắt xích, từng cá nhân trong doanh nghiệp đều phải có văn hoá. Nó thể hiện rất rõ ở quan hệ chủ- tớ, giữa người trả lương và người làm công.

Quy tắc ứng xử giữa chủ và tớ thường phản ánh các giá trị đạo đức, nhân văn và tôn trọng lẫn nhau. Dù mối quan hệ này có sự khác biệt về vai trò và trách nhiệm, nhưng cả hai bên đều cần thực hiện những hành vi ứng xử thích hợp để duy trì một môi trường làm việc hài hòa và tích cực. Dưới đây là một số quy tắc ứng xử phổ biến trong mối quan hệ giữa chủ và tớ:

1. Tôn trọng lẫn nhau

• Chủ: Nên tôn trọng nhân phẩm và quyền riêng tư của người giúp việc, không xúc phạm hay coi thường họ dưới bất kỳ hình thức nào. Hãy nhớ rằng họ là con người với những quyền lợi cơ bản như mọi người khác.
• Tớ: Cần tôn trọng chủ nhân, tuân thủ các quy định và yêu cầu hợp lý mà chủ đề ra, đồng thời không xâm phạm quyền riêng tư của họ.

2. Giao tiếp rõ ràng và lịch sự

• Chủ: Hãy giao tiếp với người giúp việc một cách rõ ràng, lịch sự và không mỉa mai hay áp đặt. Cần giải thích rõ ràng công việc và kỳ vọng của mình.
• Tớ: Cần giao tiếp một cách lịch sự, trung thực, và báo cáo kịp thời nếu có vấn đề phát sinh trong quá trình làm việc.

3. Thực hiện trách nhiệm đúng mức

• Chủ: Cần đảm bảo rằng công việc và yêu cầu đặt ra cho người giúp việc là hợp lý và không quá sức. Cần trả lương đúng hạn và tuân thủ các cam kết đã thỏa thuận.
• Tớ: Cần thực hiện công việc của mình một cách cẩn thận, trung thực và có trách nhiệm, tuân thủ thời gian và các yêu cầu của chủ.

4. Bảo đảm quyền lợi và phúc lợi

• Chủ: Cần đảm bảo các quyền lợi cơ bản của người giúp việc, bao gồm giờ nghỉ, ăn uống, và điều kiện làm việc an toàn, lành mạnh. Nếu có thể, nên cung cấp các phúc lợi như bảo hiểm hoặc ngày nghỉ có lương.
• Tớ: Cần yêu cầu quyền lợi của mình một cách đúng đắn và hợp lý, và không nên lợi dụng lòng tốt của chủ.

5. Giải quyết mâu thuẫn một cách công bằng

• Chủ: Nếu có mâu thuẫn hay bất đồng, cần lắng nghe và tìm cách giải quyết một cách công bằng, không áp đặt quyền lực hay hành xử bất công với người giúp việc.
• Tớ: Nếu gặp phải vấn đề, nên trình bày một cách bình tĩnh và tìm giải pháp thông qua đối thoại, tránh gây căng thẳng không cần thiết.

6. Giữ lòng biết ơn và quan tâm lẫn nhau

• Chủ: Thể hiện lòng biết ơn đối với công việc và sự cống hiến của người giúp việc có thể qua những lời khen, phần thưởng hay những cử chỉ quan tâm đơn giản.
• Tớ: Nên biết ơn cơ hội làm việc mà chủ đã tạo ra, và đáp lại bằng sự tận tâm và nỗ lực trong công việc.

Trong xã hội hiện đại, mối quan hệ giữa chủ và tớ không còn mang tính chất phân cấp cứng nhắc như trước, mà hướng tới sự hợp tác và tôn trọng lẫn nhau, vì lợi ích chung của cả hai bên. Văn hóa doanh nghiệp không chỉ là một công cụ để thu hút và giữ chân nhân tài, mà còn là yếu tố then chốt để đạt được sự hài lòng của khách hàng và tạo ra lợi thế cạnh tranh trên thị trường và giúp doanh nghiệp thành công

                                                         Biên soạn: Trường Giang